Παρασκευή 23 Ιανουαρίου 2009

Ο Ηλίας του 16ου


Έκθαμβος παρατηρώ την ασχήμια που εξελίσσεται γύρω μου και ο συνειρμός με καθηλώνει : ο μπάτσος που δέρνει (με μόνο προφανή σκοπό τα 1000 € του μηνιάτικου - ειλικρινά δε μπορώ να βρω άλλον στα πλαίσια της στοιχειωδέστερης λογικής) και ο μαθητής που διαδηλώνει είναι οι δύο καθρέφτες κάποιου ανυπόστατου αρχετυπικού όντος που εκκρεμεί μεταξύ τους. Το ίδιο πλάσμα εξεγείρεται στα 16 και το ίδιο, με μυαλό ποτισμένο από την ανάγκη επιβίωσης (άκουσον άκουσον) γίνεται μπάτσος και δέρνει αλύπητα τους άλλους. Ο αστυνομικός της πορείας που σε χτυπάει δεν είναι ο άλλος. Είναι ο πρώην συμμαθητής σου, ο πρώην φίλος σου, έχει σάρκα και οστά. Και η παραγωγική μηχανή που θα θρέψει τη συνέχιση του θεάρεστου έργου του είναι οι μελλοντικοί του αντικαταστάτες, οι σημερινοί μαθητές. Ή μήπως κάποιοι από τους μαθητές των παρελθόντων ετών που εξεγέρθηκαν πολλάκις δεν τροφοδότησαν την κατασταλτική μηχανή? Για το ταπεινό μου μυαλό, ας μου δώσει κάποιος μια επανιεράρχηση αξιών ικανή να επιτρέπει σε ένα άνθρωπο που όντας όργανο καταστολής θα πετύχει απέναντί του ένα πρόσωπο αγαπημένο και θα οφείλει να το ξυλοφορτώσει. Η κατάπτυστη κοινωνική δομή μας έχει φτάσει πολύ χαμηλότερα και από αυτό : κάποτε θεωρούνταν ντροπή να απαξιώνεις αξίες όπως η αγάπη για τα πολλά λεφτά. Να πατάς επί πτωμάτων για να ανέλθεις επαγγελματικά επικαθήμενος στη θέση του εκάστοτε τάδε-παπαρομάνατζερ. Τώρα σε ποιό σημείο είμαστε ακριβώς? Στο σημείο όπου δεν είναι ντροπή να εκμαυλίζεις όλα τα όνειρά σου, όλη τη δομή της ζωής σου για λίγα λεφτά. Με μυαλά φουσκωμένα από την άγρα της επιβίωσης (που θρέφει το σχολείο, οι γονείς και άλλοι.. θεάρεστοι φορείς) προτιμά κανείς τη σιγουριά των 1000 € από το αβέβαιο. Βέβαιη οικονομική εξασφάλιση σφιχταγκαλιασμένη με ανυπαρξία επαγγελματική, παντελή έλλειψη δημιουργικότητας, έσωθεν προοδευτική καλλιέργεια της καφρίλας, υπακοή άνευ αντιρρήσεως. Αναρωτιόμουν χρόνια για την εξελικτική πορεία ενός ανθρώπου που στα 18 του μπορεί να εξεγείρεται και στα 28 και 38 του μπορεί να ασκεί αυτή τη δουλεία (νοσώ ακόμα και στη σκέψη της χρήσης της λέξης "δουλειά"). Η απάντηση είναι απλή : όταν ο τυχαίος εργαζόμενος, ο φοιτητής, ο οποιοσδήποτε ξετυλίγει το καθημερινό νήμα της ζωής, ο μπάτσος πρέπει να υπακούσει σε ποικίλες εντολές ξυλοφορτώματος, να ρίξει το δακρυγόνο, να σκληρύνει απέναντι σε εγκληματίες και πουτάνες, σε μετανάστες και επίδοξους λωποδύτες. Πρέπει. Γιατί αλλιώς? Αλλιώς δεν έχει 1000 € το μήνα. Ε, και?

Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2009

Παιδιάστικα πράματα


Πίσω από κάθε μέρας την ατέλειωτη διαδοχή περιστατικών και πιθανότατα ανούσιων γεγονότων ήσσονος σημασίας (όπως ας πούμε το πού θα παρκάρουμε το αυτοκίνητο ή τι φάγαμε την περασμένη Τρίτη πράγμα που ο νους, απόλυτα δίκαια, δε δύναται επ' ουδενί να συγκρατήσει), κρύβονται μικρές αναλαμπές αισθήσεων. Είναι ενίοτε σα να παραφυλάνε στην άκρη κάποιου κτιρίου ή να παρασύρονται με το πέρασμα από ένα δρόμο παραθαλλάσιο από την αιφνίδια αύρα που τρέφει η γαλάζια δύναμη. Παρακολουθούσα μια ταινία χτες αργά για έναν πιτσιρίκο και την καλή του που μεγάλωναν σ'ένα χωριό μέσα στις πρασινάδες και ζούσαν τη δύναμη του πρώτου έρωτα και του τρεμάμενου πρωταγγίγματος το (αβύθιστο στη λήθη) ρίγος. Περίεργη δεν είναι η έγερση του συναισθήματος εκείνου που τέτοιες στιγμές σε εξάγει από χώρο και χρόνο και σου μεταφέρει εκείνη την πρώτη αχλή? Τότε που δέντρα και μικρό ανάλαφρο φύσημα κάποιας καλοκαιρινής βραδιάς ξεφυτρώνει μέσα στο δωμάτιό σου για να γευτείς κάτι από παιδικό συναίσθημα σμιλεμένο σε μυρωδιές γυναικείου κόρφου και γιασεμιού όπως αυτές σμιλεύτηκαν σε σύνθεση μοναδκή για μία ακριβή στιγμή του χρόνου και με σύνθεση δική σου και μόνο. Και είναι το εξαιρετικό τούτο : χρόνια αρκετά μετά, από πρόσωπα απαλλαγμένο παντελώς, έρχεται το συναίσθημα τούτο ώς γεύση και μόνο των αισθήσεων και της τροφής μυαλού και ψυχής, μ' όλα τα παρελκόμενα της τότε αδερφικής φιλίας, του παιχνιδιού, της ανοιξιάτικης αφύπνισης. Άλλος τρόπος λειτουργίας του μυαλού, με δεδομένα άλλα, με αναζητήσεις άλλες. Μακάρια η επιλογή των μεγάλων στους ανθρώπους, με γνώση και άρα βαθύτερη και ειλικρινέστερη (αν και όχι πάντα)σταχυολόγηση , μακάρια όμως και η άτιμη η απωλεσμένη (τουλάχιστον στα περισσότερα) θήρα της γεύσης που αφήνει η πρωτοείδωτη εμπειρία. Η πρώτη σε κάνει να αγκαλιάζεσαι πιο σφιχτά το βράδυ πριν κοιμηθείς, η δεύτερη συντηρεί στον ύπνο σου τα όνειρα..

Δευτέρα 12 Ιανουαρίου 2009

Ετεροχρονισμένη μαθητική έγερση


Ήταν λίγες μέρες πριν φύγουμε για τις καθιερωμένες διακοπές των Χριστουγέννων στη γενέθλια πόλη, που οι πορείες των μαθητών έπαιρναν να κλιμακώνονται, τουλάχιστον εδώ στη Σύρο. Κατεβήκαμε με την Κάντια στην πορεία κάποιας μέρας και έκτοτε ποτέ ξανά. Αν και διαφωνώ με τον τρόπο αντίδρασης που έχει τέτοιου είδους μαζική έκφραση (πιστεύω σε κάτι βαθύτερο ιδεολογικά που συνιστά μαζικό χωρίς να αφομοιώνει εντός του πλήθους την ατομικότητα), ωστόσο μπαίνω στον πειρασμό να καταγράψω το περιστατικό, όταν, όντας στο γραφείο με τη μουσική μου και τον υπολογιστή έμπλεο σχεδίων και μαθηματικών υπολογισμών, έφτασαν στα αυτιά μου οι φωνές των μαθητών που διαδήλωναν για πολλοστή φορά. Οι θύμησες του πιτσιρικά που κρύβουμε (όλοι θέλω να πιστεύω) εντός μας (άντε να εξαιρέσω τον πρωθυπουργό στη χειρότερη λόγω ασυμβατότητας του επιτηδευμένου ευτραφούς με τον αυθορμητισμό της παιδικής φύσης), αφυπνίσθηκαν μεμιάς. Ταυτίστηκα με τους μαθητές και είδα από τα δικά τους μάτια. Αν ήμουν εγώ στο δρόμο 16 χρονών, τι θα ένοιωθα για τον τύπο που κάθεται στο γραφείο του και μοχθεί για το μεροκάματο? Πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη μιας άνωθεν επιβαλλόμενης δήθεν ανάγκης επιβίωσης και πόσο υποσκελίζει την ανάγκη του πλάσματος για τελείωση? Εν ολίγοις, μετά από 29 χρόνια ζωής, σε ποιο στρατόπεδο ανήκω πλέον? Πάντα νομίζουμε ότι εκείνο που μας διαχωρίζει από τους άλλους και συνιστά τη διαφορετικότητά μας παραμένει αναλλοίωτο στο χρόνο και αντιστέκεται στη φθορά και την υποβολή. Και σωστό είναι, έως ένα σημείο. Η αλλοτρίωση ξεκινά από το δέρμα. Το θέμα είναι πόσο βαθειά θα φτάσει στην καρδιά. Και βλέποντας αυτά νομίζω πως η καρδιά μου ακόμα αντέχει - για το δέρμα έχω αρχίσει να αμφιβάλλω..