Κυριακή 23 Αυγούστου 2009

Το τσόφλι


Η λήθη του είναι μας καταδυναστεύει μέρα με τη μέρα. Πρόσφατα έχασα έναν ακόμη φίλο, ο οποίος απεδείχθη μέγιστος απατεώνας και έντεχνος αβανταδόρος ανθρωπίνων συναισθημάτων, το λιγότερο προς εμένα και πολύ περισσότερο προς μία ευγενική θηλυκή ψυχή που τον πίστεψε καθ' ολοκληρία. Με πείραξε, αλλά η αλήθεια είναι όχι τόσο όσο θα με πείραζε σε άλλες εποχές με εντάσεις εσωτερικές άλλες, με όνειρά στο μυαλό άλλα και έτερες τις ψυχής εναργείς αγωνίες. Καθώς κοιτάζω λοιπόν τη φάτσα μου στον καθρέφτη, προκειμένου να προσδιοριστεί κάθε φορά εκ νέου αυτό που αποκαλώ ο εαυτός μου (το τόσο αλλότριο και εκπληκτικά νεφελώδες) βλέπω το συμπέρασμα : η αλλοτρίωση με κατατρώει (ναι, κι εμένα υπερφίαλε, ανθρώπινε εαυτέ μου)! Ο ρομαντισμός μου συρρικνώνεται και η σκληρή πέτσα του κυνισμού από κατραπακιές που έζησα και έδωσα δομείται σταθερά σαν τσόφλι προστασίας. Προστασίας από τι? Από την ίδια τη ζωή. Οι επιλογές είναι δύο εντέλει: είτε ζεις χωρίς το τσόφλι και αφήνεσαι στις θύελλες και τα τελώνια είτε ζεις μέσα στο τσόφλι - και τελικά δε ζεις. Αυτό πίστευα μέχρι στιγμής. Μέχρι που συνειδητοποίησα και μια τρίτη εκδοχή. Το να θέλεις να ζήσεις έξω από το τσόφλι, ενώ αυτό σχηματίζεται ασυνείδητα γύρω σου και τελικά καταλήγεις να ζεις μέσα σε αυτό. Έτσι νομίζεις ότι παραμένεις αθεράπευτα ρομαντικός, τρυφερός όπως η καρδιά του μαρουλιού (για να θυμηθώ και τη διαφήμιση), ευαίσθητος και ουμανιστής όσο ελάχιστοι. Στην πράξη όμως? Στην πράξη τα χάδια σου είναι συχνά μηχανικά, τα πάθη αφυδατωμένα, τα επί της δύσεως βουρκώματα περιορισμένα. Η καθαρότητα της εφηβικής αγάπης που μπορείς να δώσεις και να λάβεις έχει απωλεσθεί, τα όνειρα που μπορούσες να καλλιεργείς με βεβαιότητα πραγμάτωσης ασθμαίνουν για πρώτη φορά σοβαρά. Και ο ρομαντισμός που ήταν ο κανόνας, ψυχορραγεί αρκούμενος σε ψήγματα ψυχικής έντασης από θύμησες κυρίως εγερμένα.

Κατακλείδα : Τρύπες από τα παλιά : "Κι όλα αυτά που θέλω ν'αγαπάω δε μ' ανατριχιάζουν πια". Αισιόδοξη νότα : η συνειδητοποίηση του τσοφλιού (ο πόλεμος έγκειται πλέον εκεί).

2 σχόλια:

  1. Φίλε μου,

    Αν και δεν ξέρω που αναφέρεσαι(και δεν έχει καμία μα καμία σημασία) αυτό το οποίο αναφέρεις είναι οι άμυνες(τσόφλι) που όλοι μας έχουμε.
    Είναι καλό πράγμα που τις έχουμε. Άτομα που έχουν απολέσει τις άμυνες τους υποφέρουν πραγματικά γιατί δεν μπορούν να φιλτράρουν το τι θα «μπαίνει» μέσα τους και τι όχι. Έχουν απολέσει για κάποιο λόγο την ικανότητα αυτή.
    Για την ιστορία, κάποιες τέτοιες μέθοδοι «σπασίματος των αμυνών» εφαρμοζόταν κατά το παρελθόν στην ψυχοθεραπεία, με καταστροφικές πολλές φορές συνέπειες για το άτομο(πχ εμφάνιση ψυχώσεων).
    Τι συμβαίνει συνήθως; Έχουμε χαλαρές τις άμυνες μας με αποτέλεσμα πολλές φορές να πληγωνόμαστε(από φίλους, έρωτες, κλπ). Και τότε, ως φυσική αντίδραση(τουλάχιστον αυτό συμβαίνει με μένα) υψώνουμε τις άμυνες και το κάνουμε τόσο πολύ που αποκλείουμε τους πάντες, ακόμα και αυτούς που θέλουν το καλό μας(φίλοι, σχέσεις, κλπ). (Κάποιο πάλι ίσως δεν το κάνουν και κλαίνε για τις συμφορές που τους βρίσκουν.). Ζούμε «μηχανικά»!
    Τότε μπαίνουν σε δράση οι όλες αυτές οι «μηχανικές λειτουργίες» που αναφέρεις. Αυτό προσωπικά το βίωσα με τη φίλη μου την Μάρα σε μια δύσκολη στιγμή της. Δεν μπορούσα να είμαι ουσιαστικά εκεί λόγω των αμυνών μου. Δρούσα «μηχανικά». Ένοιωθα σαν το παιδί που το μάλωσαν. Δεν ήξερα τι να κάνω στην προκειμένη περίπτωση και τα ‘κανα λίγο θάλασσα(κλεισμένος εντός των τειχών μου, βλέποντας μόνο εμένα).
    Αυτό που θέλω να πω με όλα αυτά είναι ότι τις άμυνες τις χρειαζόμαστε. Αλλά δεν πρέπει να είναι αδιαπέραστες. Θα πρέπει να τις χαλαρώνουμε, να επιλέγουμε ποιους θα αφήνουμε «εντός των τειχών». Έτσι μόνο θα πάψει το «μηχανικά» και θα υπάρξει ουσιαστική επαφή, κάτι που όλοι έχουμε τόσο ανάγκη.
    Κι αν καμιά φορά κάποιος αποδειχτεί ότι δεν άξιζε, μαθαίνουμε από τα λάθη μας και πάμε παρακάτω. Δεν κλεινόμαστε σαν στρείδια στον εαυτό μας! Στο κάτω-κάτω δεν μας φταίνε σε τίποτα αυτοί που πραγματικά μας αγαπάνε και έχουν ανάγκη την ουσιαστική επαφή από εμάς, να εισπράττουν «μηχανική επαφή».
    Από την θεωρία μέχρι την πράξη χρειάζεται αρκετή δουλειά με τον εαυτό μας…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Έτσι κάπως είναι Κωστή. Συμφωνώ φίλε μου απολύτως. Οι άμυνες πρέπει να είναι διαπερατές και ταυτόχρονα ικανές στο φιλτράρισμα. Το θέμα είναι πόσο εύκολο είναι αυτό? Γιατί από τη μία αναπτύσσεις άμυνες (και καλά κάνεις όπως ωραία λες αν θέλεις να επιβιώσεις) από την άλλλη χάνεις όμως σιγά σιγά την ικανότητα να ενθουσιάζεις τον εαυτό σου και τους πέριξ εσού με τη δύναμη της εκδηλωτικότητας και των συναισθημάτων σου. Τα συναισθήματα γίνονται πιο μεστά με το χρόνο, βαθαίνουν, γιατί κρύβουν από πίσω γνώση. Αλλιώς λες αγαπώ τώρα, αλλιώς το έλεγες στα 15, αλλιώς πιθανολογώ θα το λες στα 50. Ωστόσο εκείνο που θίγω μαλλον εγώ είναι η αναπόφευκτη κούραση που επέρχεται από τις απογοητεύσεις που αναφέρεις. Πόσες φορές θα πεις σ'αγαπώ χωρίς η μοναδικότητα της έκφρασης να χαθεί? Πόσες αληθινά θα εικάσεις πως κάποιος αποτελεί το όλον της ύπαρξής σου χωρίς να κατακερματιστείς σε τμήματα ανήκοντα σε ξέχωρους ιδιοκτήτες στο χώρο και το χρόνο? Η διαπίστωση είναι απλή: ο πλούτος μου έσωθεν παραμένει ίσως ανάλογος εκείνου που είχα πάντα. Ωστόσο αυτοί που αγαπώ τώρα, εισπράττουν από τον πλούτο αυτό πολύ λιγότερα από εκείνα που εισέπραξαν άλλοι παλιότερα. Κι εκείνοι που θά' ρθουν θα πάρουν λιγότερα ακόμη. Τι φταίει γι' αυτό? Μα φταίει φυσικά η άμυνα που λες, αυτό το συνεχώς διογκούμενο τσόφλι που παλεύω αλλά δε μπορώ να εμποδίσω να μεγαλώσει. Κι αυτό θίγω εντέλει- σε αντίθεση με ότι πίστευα παλιότερα, το τσόφλι θα σχηματιστεί αναπόφευκτα. Διαφορετικό σε κάνει κατ' εμέ το πόσο θα πολεμήσεις να κρατήσεις την κρούστα του λεπτή τόσο ώστε να συνεχίσουν να φτάνουν σ'εσένα τα χρώματα και οι μυρωδιές του έξω κόσμου, έστω και λιγάκι θολά..

    ΑπάντησηΔιαγραφή